سواد رسانه ای کودک
سواد رسانه ای به معنی برداشت و درکی است که فرد از رسانه دارد. نحوه ی درک فرد از رسانه تاثیر مستقیم بر نحوه ی استفاده او از محتوا و پیام های رسانه ای دارد.
سواد رسانه ای ارتباط نزدیکی با سوادهای دیداری و تحلیلی و اینترنتی دارد. ایجاد و گسترش رسانه های سمعی و بصری منجر به شکل گیری سواد رسانه ای شده است. با گسترش شبکه های اجتماعی، سواد رسانه ای مفاهیم و ابعاد گسترده تر و پیچیده تری پیدا کرده است.
با استفاده از سواد رسانه ای می توان انواع رسانه هاو تولیدات رسانه ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد. در سواد رسانه ای تکنیک های بهره وری مؤثر از رسانه ها ترکیب می شوند و فرد بینش و درک لازم برای تشخیص رسانه ها از یکدیگر را پیدا میکند.
سواد رسانه ای به کودکان و خانواده ها اجازه می دهد تا از پیام های رسانه ای هدفمند و ناخواسته بیشتر آگاه شوند. کودکان یاد می گیرند که در مورد این پیام های رسانه ای به طور انتقادی فکر کنند. این مهارت ها به کودکان اجازه می دهند تا رسانه های اطراف خود را تحت کنترل خود درآورند تا اینکه اجازه دهند رسانه ها آن ها را کنترل کنند
شواهد متناقضی در مورد ارزش فناوری در رشد کودک وجود دارد. تحقیقات نشان داده است که رسانه ها می توانند ابزارهای قدرتمندی برای آموزش و یادگیری باشند. توانایی های شناختی و اجتماعی کودکان افزایش می یابد وقتی از رسانه ها به طور موثری استفاده شود.
سواد رسانه ای که به معنی توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل، ارزیابی و ایجاد رسانه ها در اشکال مختلف می باشد در سال های اخیر به طور فزاینده ای پیچیده شده است. با وجود چنین حجم بالایی از اطلاعات که به لطف تلفن های هوشمند و موتورهای جستجو در اختیار ما قرار گرفته است، دانش آموزان امروزی باید در فیلتر کردن آنچه می بینند و می شنوند کارآمدتر عمل کنند. به بیان دیگر، آموزش سواد رسانه ای بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. پس از کجا شروع کنیم؟
آموزش رسانه ای در حال حاضر در بسیاری از برنامه های درسی در سراسر جهان یک ضرورت است. مدارس به سختی تلاش می کنند تا معلمان بتوانند دانش آموزان را برای تغییرات در صنعت رسانه آماده کنند و دسترسی مستمر به ابزارهای مناسب داشته باشند. همانطور که دنیای دیجیتال توسعه می یابد معلمان به منابعی نیاز دارند تا از پیشرفت ها و روندهای فعلی مطلع باشند.
سواد رسانه ای فراتر از قالب های سنتی متن نوشتاری و چاپی می باشد و به سمت منابع معاصر در حال پیشرفت و تغییر است. برخی از نمونه های سواد رسانه ای شامل تلویزیون، بازی های ویدئویی، عکس ها و پیام های صوتی می شوند
اهمیت سواد رسانه ای برای کودکان در دنیای دیجیتال
1.ما در دنیایی سرشار از رسانه زندگی می کنیم
بسیاری از ما امروزه از فناوری بی سیم استفاده می کنیم و همزمان فعالیت های روزانه خود را انجام می دهیم. رسانه ها و فناوری های ارتباطی به طور فزاینده ای با هر لحظه ای که بیدار هستیم ادغام می شوند.
بر اساس مطالعه انجام شده توسط رسانه Common Sense ، 53 درصد از کودکان 5 تا 8 ساله از نوعی رسانه موبایل استفاده می کنند.
ما در طول روز توییت می کنیم، پیام می نویسیم، پست می گذاریم و صحبت می کنیم و در عین حال گاهی اوقات احساس می کنیم که از افراد اطرافمان بسیار جدا شده ایم و دور هستیم. بسیاری از افراد حتی در تعطیلات نیز نمی توانند ارتباط خود با رسانه را قطع کنند و به تفریح بپردازند.
2.طبق گزارش Nielsenwire.com کودکان امروزه به طور متوسط هفته ای 28-32 ساعت درحال استفاده از رسانه هستند
بسیاری از ما امروزه از فناوری بی سیم استفاده می کنیم و همزمان فعالیت های روزانه خود را انجام می دهیم. رسانه ها و فناوری های ارتباطی به طور فزاینده ای با هر لحظه ای که بیدار هستیم ادغام می شوند. بر اساس مطالعه انجام شده توسط رسانه Common Sense ، 53 درصد از کودکان 5 تا 8 ساله از نوعی رسانه موبایل استفاده می کنند.
ما در طول روز توییت می کنیم، پیام می نویسیم، پست می گذاریم و صحبت می کنیم و در عین حال گاهی اوقات احساس می کنیم که از افراد اطرافمان بسیار جدا شده ایم و دور هستیم. بسیاری از افراد حتی در تعطیلات نیز نمی توانند ارتباط خود با رسانه را قطع کنند و به تفریح بپردازند.
3. اثرات رسانه بر سلامت
در میان بسیاری از نگرانی های مربوط به سلامتی، مطالعات مختلف رابطه قوی بین قرار گرفتن زیاد در معرض خشونت در رسانه ها و رفتار پرخاشگرانه و همچنین ارتباط قوی بین تماشای زیاد تلویزیون و چاقی، مصرف مواد و افزایش فعالیت جنسی در سنین پایین را نشان می دهد. در یکی از گزارش های آکادمی کودکان آمریکا آمده است که وقتی کودکان در اتاق خواب خود تلویزیون دارند، خطر اضافه وزن 31 درصد افزایش می یابد و احتمال سیگار کشیدن آنها دو برابر می شود. بسیاری از کودکان در سن سه سالگی در اتاق خواب خود تلویزیون دارند.
4. خاموش کردن کامپیوتر یا تلویزیون مشکل را حل نمی کند
از بیلبوردهایی که در بزرگراه ها نصب شده اند تا نوجوانانی که روی تی شرت خود لوگو دارند همگی پیام های رسانه ای به طور روزانه ما را احاطه کرده اند. سعی کنید نام همه تبلیغات و لوگوهایی را که در یک روز با آنها مواجه می شوید بنویسید و به سرعت متوجه خواهید شد که چقدر رسانه در زندگی شما نفوذ دارد. با سواد رسانه ای، آگاهی فرد از رسانه ها و تأثیر آن بر زندگی همه ما را افزایش می دهد.
5. کودکان برای موفقیت در هر حرفه ای در دنیای دیجیتال به مهارت های سواد رسانه ای نیاز دارند
این که آیا شخص یادگیری حرفه ای یا مدرک دانشگاهی را انتخاب می کند، اکثر کودکان وارد حرفه ای می شوند که نیاز به صلاحیت فنی و راحتی با برخی از رسانه ها دارد. کودکان با مهارت های سواد رسانه برای آینده ای موفق آمادگی بیشتری خواهند داشت.
6. سواد رسانه ای در دنیای دیجیتال به چیزی بیش از مهارت خواندن و نوشتن نیاز دارد
توانایی ایجاد و تفکر انتقادی در مورد پیام های رسانه ای ضروری است. توسعه این مهارتها برای کودکان در زندگی شخصی و تلاش های حرفه ای آن ها تأثیر ماندگاری خواهد داشت.
7 .سواد رسانه ای حداکثر کردن مزایا و به حداقل رساندن آسیب های احتمالی است
شواهد متناقضی در مورد ارزش فناوری در رشد کودک وجود دارد. تحقیقات همچنین نشان داده است که رسانه ها می توانند ابزارهای قدرتمندی برای آموزش و یادگیری باشند. وقتی از رسانه ها به طور موثری استفاده شود، توانایی های شناختی و اجتماعی کودکان افزایش می یابد.
بر اساس بیانیه موضع مشترک انجمن ملی آموزش کودکان خردسال و مرکز آموزش ابتدایی فرد راجرز و رسانه های کودکان در کالج سنت وینسنت، مطالعات نشان داده اند که سواد رسانه ای همچنین مزایایی برای کودکان با نیازهای ویژه، ارتباطات خانه و مدرسه و زبان آموزان دو زبانه دارد.
مربیان در سراسر کشور نیاز به این مهارت ها را تشخیص می دهند، اما بسیاری با کاهش بودجه مواجه هستند که خرید فناوری و تربیت معلم را با مشکل مواجه می کند.
مهارت های سواد رسانه ای
بر اساس آخرین تحقیقات، تشویق فرزندان به تفکر انتقادی در مورد رسانه هایی که استفاده می کنند بسیار اهمیت دارد. مهارت های اولیه سواد رسانه ای مانند الفبای دوم برای عصر دیجیتال است و پرورش این مهارت ها در فرزندان ما شامل پرسیدن سوالات و مشارکت فعال در استفاده از رسانه است.
تاثیرات منفی سواد رسانه بر روی رابطه والدین - فرزندان
اگرچه جنبه های مثبت بسیاری از رسانه های اجتماعی وجود دارد، اما تأثیرات منفی آن بر کودکان و نوجوانان نیز بی شمار است. ارتباطی که قبلاً بصورت حضوری یا تلفنی بوده است، اکنون می تواند بدون تماس یا ارتباط فیزیکی انجام شود. افراد ساعات بی شماری از عمر خود را با وسایلی می گذرانند که با استفاده از آنها بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کننده، کارهای روزمره خود را به اشتراک بگذارند و اطلاعات جدید کسب کنند.
استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی ممکن است بر پیوند قوی بین والدین و فرزند تأثیر بگذارد. اگر والدین توجه خود را به طور مداوم بر روی وسایل ارتباطی خود متمرکز کنند، بیشتر حواسشان پرت می شود و ارتباطشان با فرزندان قطع می شود. والدین و فرزندان دیگر مکالمه رو در رو ندارند بلکه به یکدیگر پیام می دهند حتی زمانی که فاصله کمی از هم دارند و یا در یک خانه هستند.
والدینی که زمان زیادی را در سایت هایی مانند فیس بوک، یوتیوب، آپارات و غیره می گذرانند ممکن است از فرزندان خود غافل شوند و یادیگر بر آن ها نظارتی نداشته باشند، در حالی که در اطلاعات به اشتراک گذاشته شده از طریق رسانه های اجتماعی غرق می شوند.
بسیاری از ما والدین نمی توانیم رسانه های اجتماعی آنلاین را از زندگی روزمره خود جدا کنیم در حالی که این رسانه ها عامل افزایش مشکلات روانی کودکان هستند.
تخمین زده می شود که 50 درصد تمام اختلالات روانی در 14 سالگی و 75 درصد در 18 سالگی ایجاد می شود. رفتارهای مشکل ساز مربوط به استفاده از اینترنت اغلب در اصطلاحات روانپزشکی به عنوان “اعتیاد” توصیف می شود.
والدین مسئولیت زیادی برای سلامت روانی فرزند خود دارند. کودکان بسیار جذب چیزی می شوند که در اینترنت می بینند واز این طریق نیازهای فردی خود را تامین می کنند. آن ها برای ارتباط با دنیای مجازی از دنیای واقعی جدا می شوند. این قطع ارتباط باعث ایجاد شکاف در روابط والدین و فرزندان می شود، زیرا کودکان برای حل مشکلات خود زحمت نمی کشند و والدین به آرامی ارتباط خود را با آنچه در زندگی فرزندشان اتفاق می افتد از دست می دهند. بنابراین، استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی نه تنها شکافی در روابط والدین و فرزندان ایجاد می کند، بلکه بر سلامت روانی کودک نیز تأثیر می گذارد.
مسأله اصلی والدین که کودکان کوچک تر دارند زمانی است که رسانه های اجتماعی از فرزندان آن ها می گیردد. کودکان بازی های بیشتری برای سرگرم شدن و فیلم هایی برای تماشا پیدا می کنند که باعث می شود ارتباط خود را با والدین قطع کرده و از طریق بازی کردن یا دیدن فیلم و کارتون نیاز خود به آرامش را تامین کنند و در نتیجه از پدر ومادر دور می شوند. این بیشتر به این دلیل رخ می دهد که کودکان نیاز به توجه دارند و بیشتر اوقات والدین به دلیل کار، مشغله زیاد زندگی و یا سایر عوامل توجه کافی به آن ها نمی کنند.
تاثیرات منفی سواد رسانه بر روی رابطه والدین - فرزندان
- هنگام انتخاب رسانه، مصرف کنندگانِ آگاه باشید و با تحقیقات قبلی یک برنامه خرید را بخرید.
- قبل از خرید یک برنامه، نام شرکت سازنده برنامه را در گوگل جستجو کنید و هدف آن ها از تهیه برنامه را بخوانید و وب سایت آن ها را بررسی کنید.
- از سازمان هایی مانند Common Sense Media استفاده کنید که نه تنها بررسی های دقیقی از رسانه های مختلف را ارائه می دهند بلکه به والدین توصیه و مشلوره ارائه می دهند.
- قبل از اینکه به فرزند خود اجازه دهید از برنامه یا کانال خاص مثل آپارات یا یوتوب Youtube استفاده کند، خودتان آن برنامه را بررسی کنید.
- هنگامی که فرزند شما از هر نوع رسانه یا فناوری استفاده می کند، به طور فعال مشارکت داشته باشید. به عنوان مثال، در مورد محتوای در حال تماشا از او سوال بپرسید و اطمینان حاصل کنید که محتوا دارای تاثیرات منفی بر روی فرزند شما نیست.
5 مهارت رسانه ای اساسی برای کودکان
رسانه های اجتماعی زندگی مدرن را دگرگون کرده اند، اما می توانند برای کودکان و نوجوانان مشکل ساز باشند زیرا آن ها هنوز در حال توسعه هوش اجتماعی – عاطفی مورد نیاز برای مدیریت تصاویر و ایده هایی هستند که از طریق رسانه اجتماعی دریافت می کنند.
برای مدیریت مناسب این کانال ها و مقابله با برخی پیامدهای روانشناختی که در اثر ارتباط بیش از حد با رسانه به وجود می آید،.آن ها نیاز به مهارت های واقعی رسانه های اجتماعی دارند.
1 . از حریم خصوصی خود محافظت کنید
رسانه های اجتماعی برای اشتراک گذاری طراحی شده اند و این بدان معناست که حتی بزرگسالان نیز می توانند اشتباهات مهمی انجام دهند که حریم خصوصی آن ها را در معرض خطر قرار می دهد. به نوجوان خود بیاموزید که تنظیمات حریم خصوصی خود را بررسی کند و حساب هایش در هر رسانه ای را برای سخت ترین سطوح حریم خصوصی تنظیم کند، از جمله بررسی اتوماتیک هنگام برچسب زدن در عکس یا نامگذاری در پست. فکر خوبی است که اهمیت حفاظت از گذرواژه ها، پنهان کردن اطلاعاتی مانند نام خانوادگی و تاریخ تولد و غیره را برای آن ها توضیح دهید.
2 . به حریم خصوصی افراد دیگر احترام بگذارید
به کودکان خود یاد دهید که ارسال عکس یا فیلم از شخصی بدون اجازه درست نیست .
3 . به فرزند خود یاد بدهید همانند یک شهروند خوب رفتار کند
بین زندگی آنلاین و زندگی “واقعی” دیگر نمی توان مرز تعیین کرد زیرا آن ها بیش از حد به هم گره خورده اند. این بدان معناست که اختلافات آنلاین می تواند در کلاس درس و فراتر از آن برای کودکان در هر سنی اتفاق افتد. به فرزند خود بیاموزید که در تعاملات آنلاین با دیگران مانند برخورد های رودررو رفتار کند.
چند قانون مهم که می توانید به فرزندان خود در این جهت یاد بدهید
برای استفاده از رسانه محدودیت تعیین کنید
در یکی از مطالعات اخیر نشان داده شده است که رسانه های اجتماعی می توانند به سلامت روان نوجوانان آسیب برسانند. گذراندن وقت به صورت نامحدود و کنترل نشده در رسانه های اجتماعی باعث نداشتن زمان برای انجام های سالم مانند ورزش، خواب و روابط شخصی با دوستان می شود.
خطرات برای دختران و جوانان بیشتر است زیرا به دلیل مسائل بهداشت و سلامت روانی، زندگی دشوار در خانه و غیره آسیب پذیر هستند. خطرات را برای فرزند خود توضیح دهید و با یکدیگر بر روی تعیین محدودیت های سالم کار کنید. برای مثال می توانید در قال قوانین خانوادگی در مورد استفاده از رسانه اجتماعی تعیین کنید.
به تمامی منابع اطمینان نکنید
یکی از دلایلی که دختران بیشتر با رسانه های اجتماعی در حال کشمکش هستند این است که آنها دائماً در معرض تصاویر غیرواقعی قرار می گیرند که می تواند عزت نفس آن ها را از بین ببرد. یکی از راه های مقابله با این امر این است که به فرزندان خود بیاموزید که ارزش منبع را ارزیابی کنند از جمله این که بپرسید چه کسی مسئول پست است و قصد آن ها از گذاشتن چیست (به عنوان مثال، اینفلوئنسرهای اینستاگرام برای اینکه زندگی آنها عالی به نظر برسد و محصولات را تبلیغ کنند) دستمزد می گیرند.
همچنین می توانید به دنبال نشانه هایی باشید که نشان می دهد یک عکس فتوشاپ شده است تا انتظارات غیر واقعی از ظاهر زنان را بیان کند. این یک مهارت مفید برای زنان در هر سنی است. همچنین ایده خوبی است که فرزندان خود را در مورد “اخبار جعلی” و اطلاعات مشروع آگاه کنید. با بچه های خود صحبت کنید و این درس ها را الگو قرار دهید تا به آنها کمک کنید چالش های اجتماعی و احساسی رسانه های اجتماعی را پشت سر بگذارند.
مزایای رسانه های اجتماعی
کودکان و نوجوانان از رسانه های اجتماعی برای سرگرمی، ایجاد و حفظ دوستی، اشتراک علایق، کشف هویت و توسعه روابط با خانواده استفاده می کنند. تعاملات آنلاین و حضوری آنها توسعه می یابد. مخصوصاً برای نوجوانان بزرگتر، بخش مهمی از نحوه ارتباط آنها با دوستانشان است.
رسانه های اجتماعی می توانند کودکان و نوجوانان را بر اساس علایق مشترک به جوامع جهانی آنلاین متصل کنند که بعضی از آن ها شبکه های حمایتی هستند. برای مثال برای جوانان دارای معلولیت یا شرایط پزشکی یا کودکان با پیشینه فرهنگی خاص یا ممکن است سایت هایی برای اظهارنظر و به اشتراک گذاری مطالب درباره علایق خاص مانند بازی، سریال تلویزیونی، موسیقی یا سرگرمی باشند.
مزایای دیگری که فرزند شما میتوانید از رسانه های اجتماعی بدن آورد
سواد رسانه های دیجیتال : تحقیق و آزمایش در رسانه های اجتماعی می تواند به فرزند شما کمک کند تا دانش و مهارت خود را برای لذت بردن از فعالیت های آنلاین و جلوگیری از خطرات آنلاین تقویت کند.
یادگیری مشارکتی : فرزند شما می تواند از رسانه های اجتماعی برای به اشتراک گذاری مطالب آموزشی، به صورت غیررسمی یا در محیط های رسمی مدرسه استفاده کند.
خلاقیت : فرزند شما می تواند با در عکس ها و ویدئوها و تغییرات بازی ها خلاق باشد.
سلامت روان : ارتباط گسترده با خانواده و دوستان و شرکت در اجتماعات آنلاین محلی و جهانی می تواند به کودک حس ارتباط و تعلق خاطر ببخشد.
نکاتی بسیار کاربردی برای کمک به والدین در جهت کنترل استفاده کودکان از رسانه
1. برنامه استفاده از رسانه را برای خانواده خود طراحی کنید.
رسانه ها باید برای شما و مطابق با ارزش های خانوادگی و شیوه فرزند پروری شما کار کنند. وقتی از رسانه ها به طور متفکرانه و مناسب استفاده شود، می تواند زندگی روزمره را بهبود دهد. اما وقتی رسانه ها به طور نامناسب یا بدون برنامه استفاده می شوند، ممکن است جایگزین بسیاری از فعالیتهای مهم مانند ارتباط رو در رو، حضور خانواده کنار هم، بازی در فضای باز، ورزش، استراحت و خواب شود.
2. با رسانه ها مانند هر محیط دیگری در زندگی فرزند خود رفتار کنید .
دستورالعمل های فرزند پروری یکسانی در هر دو محیط واقعی و مجازی اعمال می شود. محدودیت ها را تعیین کنید. دوستان فرزندان خود را به صورت آنلاین و غیر حضوری بشناسید. بدانید فرزندان شما از چه سیستم عامل ها، نرم افزارها و برنامه هایی استفاده می کنند، از چه سایت هایی در وب بازدید می کنند و به صورت آنلاین چه کار می کنند.
3. در زمانی که روبروی آن ها صفحه مجازی قرار دارد، نباید همیشه تنها باشند.
در استفاده از رسانه با فرزندان خود مشارکت کنید و در کنار انها باشید. این کار باعث ایجاد تعاملات اجتماعی، پیوند و یادگیری می شود. با فرزندان خود یک بازی ویدیویی انجام دهید. این یک راه خوب برای نشان دادن ورزش دوستی و آداب بازی مناسب است
با آنها یک برنامه تماشا کنید. شما این فرصت را خواهید داشت که تجربیات و چشم اندازهای زندگی و راهنمایی های خود را ارائه کرده و به اشتراک بگذارید. فقط آنها را بصورت آنلاین کنترل نکنید/ با آنها ارتباط برقرار کنید، بنابراین می توانید بفهمید آنها چه کار می کنند و در فعالیت آنها سهیم باشید.
4. از فناوری به عنوان تسکین دهنده احساسی استفاده نکنید .
رسانه ها می توانند در حفظ آرامش و سکوت کودکان بسیار موثر باشند، اما نباید تنها راهی باشد که آنها آرامش را از آن دریافت کنند. به کودکان باید آموزش داده شود که چگونه احساسات قوی را تشخیص داده و کنترل کنند، فعالیت هایی برای کنترل خستگی انجام دهند یا از طریق تنفس آرام شوند، در مورد راه حل مشکل صحبت کنند و راهکارهای دیگری برای هدایت احساسات پیدا کنند.
5. مشکلی نیست که نوجوان شما آنلاین باشد .
روابط آنلاین بخشی از رشد معمولی نوجوانان است. رسانه های اجتماعی می توانند از نوجوانان در حین کشف بیشتر درباره خود و جایگاه خود در دنیای بزرگسالان حمایت کنند. فقط مطمئن شوید که نوجوان شما در هر دو دنیای واقعی و آنلاین رفتار مناسبی دارد.
باید به بسیاری از نوجوانان یادآوری شود که تنظیمات حریم خصوصی یک پلتفرم به هیچ وجه چیزها را “خصوصی” نمی کند و تصاویر، افکار و رفتارهایی که نوجوانان بصورت آنلاین به اشتراک می گذارند بلافاصله بخشی از ردپای دیجیتالی آنها خواهد شد. خطوط ارتباطی را باز نگه دارید و بگذارید بفهمد که در صورت داشتن سوال یا هر مشکلی شما کنارشان هستید.
Arabic
Chinese (Simplified)
English
French
German
Italian
Persian
Portuguese
Russian
Spanish